11 Nisan 2014 Cuma

kadın var keşi aş yapar,kadın var aşı keş yapar

kedilievintarzı



'her peynirin arkasında,
yeşili farklı olan bir mera vardır,
farklı bir göğün altında'
der bir öyküsünde italo calvino....


artun ünsal,
bu kitabında ilk önce peynirin anadolu'daki tarihsel gelişimine bakıyor,
sonra da yöre yöre peynir çeşitlerini,
üretim tekniklerini anlatıyor


peynirle yapılan türk mutfağına özgü yemek ve tatlılar ise kitabın son bölümlerini oluşturuyor.



ekmek ve şarap gibi evrensel bir ürün olan peynir ilk nerede yapıldı?
elde tarihsel bir kanıt olmasa da,
peynirin bundan on veya sekiz bin yıl önce mezopotamya yada indus vadisinde 
hayvan güden çobanlar tarafından bulunduğu sanılıyor.


ingilizler cheese
almanlar kase(a'nın üzerinde iki nokta var)
hollandalılar kaas
ispanyollar queso
der,
urdu dilinde chiz
rusya'da sir
polonya'da ser
bulgaristan'da sirene
romanya'da brinza
finlandiya'da juusto
macaristan'da sajt
isveç'te ost
peynir anlamına gelir.


babil'de peynire 'soyluların yiyeceği' olarak bakılırdı,
Tevrat'ta peynirden 'kahramanların gıdası' olarak söz ediliyor.


bir paragraf;
bugün anadolu'nun birçok yerinde yağı alınmış yoğurttan veya sütten yapılan peynire 
'keş','keşk','kesük','kiş' ya da çökelek denir.
işte niğde'den bir deyim;'kadın var aşı keş yapar,kadın var keşi aş yapar'.
gerçekten de,beceriksiz bir ev hanımını, elinde binbir maharet bulunanla aynı kaba koymayan ince bir söz.
unutmayalım:birçok peynir çeşidi de aslında kurutulmuş yoğurttan başka birşey değil.



araştırma,tarih,mutfak,peynir sevenlerin hoşlanacağını düşünüyorum,
son derece kıymetli buluyorum.


okumak iyidir her zaman.
mutluhaftasonu
sevgiler.






24 yorum:

  1. Ahh annem büyük bir peynir hastasıdır, hep nasıl yapıldıkları ve tadları, sunumları, eşlikçileriyle ilgilenir. Derhal kendisine hediye edeceğim :) Çok teşekkürler bu güzel paylaşım için ♥ Çoook güzel ve keyifli bir haftasonu olsun ♥

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. teşekkürler,
      umarım annen umduğunu bulur.
      çok teşekkür ediyorum,mutlu haftasonu

      Sil
  2. Kim icat ettiyse Allah razı olsun peyniri. Yoksa benim peynir delisi kocam ne yiyecekti :) Bizde akşam yemeklerinde bile bir peynir tabağı mutlaka bulunur sofrada. Bende seviyorum artık :)

    YanıtlaSil
  3. Sadece peyniri anlatan bir kitap mı çok ilginçmiş normalde peynirin yanından geçmem böyle çok sevilmesi beni şaşırtıyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. hımm..peynir diyemeyenler bile var,içleri kötü oluyo,
      bi de işte böyle ölüp bitenler de var.
      :)

      Sil
  4. bayılırım peynire akşama yemeğin yanında hangi peynirden yesem yada salataya hangisinden koysam hayali yaşarım. Ramazanda canım en çok peynir ister.

    YanıtlaSil
  5. Günaydın...
    Başlığa bayıldım.
    Kitap çok güzeldir eminim.
    Vaktin oldukça kitabın sonundaki tariflerden bizi mahrum bırakmazsın sanırım :)))
    Mauvvvv

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. benim sana ne çok sözüm var gülaycım,
      ahhh,yapıcam,yapıcam
      :))

      Sil
  6. tarih sever olsaydım kesinlikle tereddüt etmeden alırdım sanırım :)
    bu arada başlığa bayıldım! :)

    YanıtlaSil
  7. Havva başlık harikaymış ,kahvaltıyı çok seven biri olarak peynire de bayılıyorum faydalı bir kitaba benziyor iyi hafta sonları.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. teşekkürler,bir niğde sözüymüş,kitap da geçiyor.
      kitap çaredir meltemcim

      Sil
  8. Fransa'da bir ay kalan eşime bari peynirin fransızcasını öğren demiştim, çok sever de :-) Sonunda ezberlediydik: fromage

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet:)) o'nu da ekleyelim,bu arada hoş geldin:)

      Sil
  9. calvino artun biliyom da keş bilmiyodum. peynir hastayım. bizim türk peynirleri süfeeeer :)

    (handan, bir, metebilge, orda sana top attım ) :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet bizim de güzellerimiz var,hem de çokk

      Sil
  10. İlginç kitapları nasıl bulursun bilmem, bende almaya çalışacağım bakalım bulabilecekmiyim:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. hah hah ha...ben bulana kadar 7.baskı olmuş bile.:)yapı kredi yayınları

      Sil
  11. Bu arada kendi peynirlerimize- tadlarımıza sahip çıkalım; diyorum:)

    YanıtlaSil
  12. Ben zaten peynir delisiyim . E kocamda Hollandali olunca bizimde hicbir ogunumuzden peynir eksik olmaz :)) Ilk kim ne yaparkrn bulduysa peyniri Allah razi olsun :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :)
      katılıyorum sana,uff ya döndün sonunda,:)

      Sil